Zanieczyszczenie wód to problem dotykający nie tylko sfery ekonomicznej czy przyrodniczej. Czysta woda jako niezbędny składnik ludzkiej egzystencji generuje też wszelkie procesy życiowe na ziemi i umożliwia rozwój biosfery. Pozbawienie społeczeństwa czystej wody skutkowałoby katastrofą humanitarną i ekonomiczną. Z tego względu kwestia ochrony wód i walki z zanieczyszczeniami, jest w naszym kraju objęta rygorystycznymi normami prawnymi.
Zapisy prawa
W czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej funkcjonowała ustawa Prawo wodne z dnia 30 maja 1962 r. które po pewnym czasie zostało zastąpione ustawą o tym samym tytule z dnia 24 października 1974 r. Jednakże w wyniku niewydolności systemu i braku dostatecznej kontroli prawnej system został zreformowany poprzez Prawo wodne uchwalone 18 lipca 2001 r., w którym kluczowa była kwestia monitoringu jakości wód.
20 lipca 2017 roku obecna ekipa rządząca uznała ustawę z 2001 roku za niewystarczającą. Sejm uchwalił nową, poszerzoną ustawę – Prawo wodne, która weszła w życie wraz z nastaniem 2018 roku i zastąpiła dotychczas obowiązującą starą ustawę. Dla większej jakości i kontroli stanu czystości wód Polski powołano nową instytucję Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie oraz zmodernizowano Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej i regionalne zarządy gospodarki wodnej badające zanieczyszczenie wód w poszczególnych województwach.
Instytucje państwowe
Najważniejszym organem w zakresie kontroli wód, nadzorującym wszelkie procesy związane z polską hydrografią jest Ministerstwo Środowiska z podległym mu Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. Niemniej ważną funkcję w kontroli jakości wód pełni Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej jako pomocniczy względem Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej.
Odpowiedzialność za procesy oceny i waloryzacji wód naszego kraju ponosi Główny Inspektorat Ochrony Środowiska wraz z nowo powołaną instytucją pod nazwą Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.
Funkcje pomocnicze pełnią Inspekcja Ochrony Środowiska, Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska poszczególnych województw oraz Izba Gospodarcza Wodociągi Polski.
Edukacja
Ważną płaszczyzną ochrony czystości wód są działania prewencyjne głównie edukacyjne. Przyszłe pokolenia, dobrze wyedukowane będą dobrze gospodarować wodami, zmniejszając ilość obszarów zanieczyszczonych.
Instytucją prowadzącą działania informacyjne na temat zanieczyszczeń wód i sposobów walki z nimi jest Polska Fundacja Ochrony Zasobów Wodnych. Współpracuje ona z władzami licznych miast oraz instytucjami publicznymi.